Standard&Poor’s (S&P)’a verdiği reyting notları ile yatırımcıları yanılttığı ve bu suretle finansal krize sebep olduğu gerekçesiyle ABD Hükümeti Adalet Bakanlığı tarafından 5 Milyar ABD Doları tutarında sivil dava açıldı.
ABD Hükümeti, mortgage destekli varlıkları çıkartan yatırım bankalarından daha fazla iş alabilmek adına S&P’nin riski düşük göstererek bu kağıtların reytinglerini şişirdiğini iddia ediyor. Dava dilekçesinde S&P’nin objektif olduğunu savunduğu yanıltıcı reytinglerle sahtekarlık/ dolandırıcılık suçu işlediği belirtildi.
Washington’da yaptığı basın toplantısında Başsavcı Eric Holder, iddianamede geçen konuların geçtiğimiz finansal krizin kalbine kadar uzandığını belirtti.
Los Angeles’taki Federal Mahkeme’ye Pazartesi geç saatlerde verilen 119 sayfalık iddianame ile ABD hükümeti ilk kez bir reyting şirketi aleyhinde dava açmış oluyor.
McGraw-Hill şirketler grubuna bağlı olan S&P aleyhinde 16 Eyalet ve Columbia’nın bir bölgesinde davalar açıldı. Bu davalar nedeniyle, McGraw-Hill hisseleri Pazartesi günü %13.8, Salı günü ise %8.9 değer kaybetti.
ABD Hükümetinin, S&P gibi mortgage destekli varlıkların retyingini yapan rakibi Moody’s ve Fitch’in yanında neden sadece S&P’a odaklandığı bilinmiyor.
2007-2009 yıllarında yaşanan finansal kriz, paketlenerek yatırımcılara satılan riskli mortgage destekli kağıtlara, kredi derecelendirme kuruluşları tarafından yüksek reyting verilmesinden kaynaklanmıştı.
S&P tarafından Salı günü yayınlanan duyuruda, açılan davanın haksız olduğu ve şirketin güçlü bir şekilde kendini savunacağı açıklandı. Reytinglerin düşük olması gerektiği halde bilerek yüksek verildiği iddialarının doğru olmadığı belirtildi.
YILLAR SÜRECEK MÜCADELE
S&P’ye yakın kaynaklar, hükümetin şirketi 1 Milyar ABD Dolarından daha fazla bir tazminat cezasına çarptırmak istemesi ve bu cezanın şirketin varlıklarının üstünde olması nedeniyle uzlaşma görüşmelerinin olumsuz sonuçlandığını, derecelendirme kuruluşunun uzun yıllar sürecek bir dava ile karşı karşıya olduğunu bildiğini belirtiyorlar.
S&P avukatı CNBC’ye Salı günü yaptığı açıklamada, bir sahtekarlık veya dolandırıcılığın bulunmadığını, reytingleri belirleyen S&P çalışanlarının inanarak bu sonuçları yayınladıklarını, hükümetin bunu çürütmek zorunda olduğunu dile getirmiştir.
Adalet Bakanlığı, konut sektöründeki stresin artmaya başladığı Eylül 2004 ile Ekim 2007 döneminde, S&P tarafından uygulanan reyting ölçütleri ile analitik modellerin son ekonomik gelişmeler çerçevesinde güncellenmesinin geciktirilmiş olması nedeniyle, aslında analistlerin savundukları reyting notlarının güvelirliğinin zayıflamış olduğunu vurguladı.
İddianameden notlar;
· S&P, bu süreçte 2.8 Trilyon ABD Doları tutarındaki mortgage senetleri ile 1.2 Trilyon ABD Doları tutarındaki benzer yapıdaki ürünler için kredi reytingleri yayınladı.
· S&P bu kağıtları çıkartan yatırım bankalarından her anlaşma için 750 Bin ABD Doları alıyordu.
· S&P’nin Ticari Mortgage Destekli Kağıtlar Bölüm Yöneticisi Ağustos 2004’de çalışma arkadaşlarına bir e-posta göndererek yeni anlaşmaları kaybetme riskine karşı değerlendirme kriterlerinin düzenlenmesi konusunda bir toplantı istiyordu.
· Daha evvel Mayıs ayında bir analist “Muazzam Mizuho RMBS anlaşmasını Moodys’e karşı kredi destek seviyesindeki en az %10’luk fark nedeniyle kaybettik” yazıyordu.
· S&P riskli mortgage kağıtlarının risklerini daha iyi değerlendirebilmek açısından, 2004’te reyting data setine geçmiş kredi datasını da dahil ederek genişletmişti.
· 2006’da S&P teminatlı borç yükümlülüklerinin reyting ölçümünde kullandığı varsayımları gevşeterek, firma çalışanlarından birinin deyimiyle kamyonun bile içinden geçebileceği kadar büyük bir açık kapı bırakıyordu.
· Analistlerden biri çalışma arkadaşlarına “Ben oluşabilecek diğer kariyer fırsatlarıyla ilgileniyorum. Sizce şirket, yapılacak anlaşmaların cirosu ile mi ilgilenir, yoksa kredi standartlarıyla mı?” diyordu.
· 5 Temmuz 2007’de kriz kapıya dayandığında, bir S&P analisti müşterisi olan yatırım bankasına “Gerçek şu ki, S&P içi baskılar kriz başlamadan evvel bu anlaşmaların azaltılması yönündeydi, ancak yönetim rekabette Fitch ve Moodys’in önüne geçmek için bu durumu sürdürdü” diyordu.
· 6 gün sonra, aynı analist “Trading Places” filminde arkadaşlarına üstü kapalı olarak “Şimdi nasıl olduğunu görmelisin. Dereceyi Düşür Mortimer, dereceyi düşür!” diyordu.
· S&P, bundan bir gün sonra 12 Temmuz’da 2005 ve 2006 ikinci piyasa mortgage reytinglerini düşürdüğünü açıkladı.
Merhabalar..:) Bu güzel yazıya ve dikkat çektiğiniz konuya mortgage krizinden şahsen etkilenmiş biri olarak yorum yapmadan geçemedim..
YanıtlaSil19’ncu yüzyılın demiryolu dünyasında oluşturulmuş S&P, Moody’s ve Fitch kredi derecelendirme kuruluşlarına günümüzün teknoloji ve bilgi çağında ne kadar ihtiyaç olduğu tartışılır …
S&P’ye dava açan, onlara bugünkü güçlerini de veren Amerikan hükümeti aslında. Amerikan ekonomisini düzene soksun diye yasalarla bile yetkilendirilmiş kredi derecelendirme kuruluşlarının ekonomik krizinde kaynağı olduğu gerçeği ironik …
AAA kredi notu vererek piyasayı riskli yatırımlarla şişirip krizin başlamasını ve küresel ekonomik krize dönüşmesini tetiklemeleri, bu riskli varlıkların derecelendirilmesinden doğan gelirlerini bu süre zarfında 4-5 katına çıkarmaları, S&P çalışanlarının yaşanan mortgage kriziyle dalga geçen şarkılı videoları, ineklerin yaptığı menkul kıymetleri bile derecelendirebilecekleri söylemleri, bir yöneticinin ‘Umut edelim ki bu kağıt kartlardan ev yıkılmadan önce hepimizi emekli olmuş ve refah bir hayat standardına kavuşmuş olalım’ sözlerine karşın Amerika’da ne kadar çok kişinin evsiz kaldığı düşüncesi çok üzücü..
S&P yaptıkları işin Anayasa’nın sağladığı 1. Maddedeki ifade özgürlüğü alanına girdiğini ve herkes gibi yaklaşmakta olan ekonomik krizin hızını ve büyüklüğünü tahmin edemediğini savunsa da, derecelendirme kurumlarının saltanatını sona erdirmek adına bu oyunda yalnız olmayan S&P ile birlikte Moody’s ve Fitch’e de davalar açılmalı aslında. Bu davanın devamında diğer eyaletlerden ve yatırımcılardan da başka davaların geleceğini oyunun kurallarının değişmesi adına umud ediyorum.